Byłam ostatnio na rozmowie kwalifikacyjnej w małej firmie. Osoba, z którą rozmawiałam, zadawała mi wiele pytań dotyczących moich kwalifikacji, ale również mojej sytuacji osobistej. Zadano mi pytanie, czy zamierzam mieć dzieci. Odmówiłam odpowiedzi na to pytanie. Czy pracodawca miał prawo zadawać mi takie pytania?
Hanna K.

Katalog informacji, które pracodawca ma prawo uzyskać od potencjalnego pracownika, określa wprost kodeks pracy. I tak, pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących: imię (imiona) i nazwisko, imiona rodziców, datę urodzenia, miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), wykształcenie, przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
Niezależnie od powyższych informacji, pracodawca ma prawo żądać od pracownika podania innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy oraz numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).
Pracodawca nie ma jednak prawa pytać potencjalnego pracownika np. o plany macierzyńskie, orientację seksualną, stan cywilny, poglądy polityczne, pochodzenie, wyznanie itp.
Ubiegający się o pracę, oczywiście może wyrazić zgodę na odpowiedź na takie pytania. Pracodawca decydując się na zadawanie niedozwolonych prawem pytań, powinien jednak liczyć się z tym, iż jego działania mogą zostać uznane za naruszenie dóbr osobistych potencjalnego pracownika, a to z kolei może narazić prowadzącego rekrutację na poważne konsekwencje finansowe.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz.U.98.21.94).
Kalina Kisiel-Bartoszewicz
prawnik

Kancelaria Prawna Leximus
ul. Francuska 26 lok. 11
Warszawa
tel. (22) 225 26 97
kom.500 020 048